// leeg test1 bestand echo "teller1"; Stappenplan Audiorestauratie
IkMijn pagina voor
prettig werken op de PC
www.pcpret.nl
Homepage Stuur bericht Gastenboek Website Blog Eindhoven

Stappenplan Audiorestauratie

versie van 3 januari 2002, 23:00 uur
geschreven door Piet Meertens
bewerkt door Hans Vosman op 3 maart 2002

Sonic Foundry SoundForge v5.0

  1. Gebruikte materialen:
  2. Stap 1: Maak het uitgangsmateriaal schoon, in dit geval een LP [15 minuten]
  3. Stap 2: Sluit de apparatuur aan en test alles op (goede) werking [15 minuten]
  4. Stap 3: Leg de LP op de draaitafel en start de opneemfunctie in SoundForge
  5. Stap 4: Restaureren [30 minuten]
  6. Stap 5: Beluister het resultaat [45 minuten tot 60 minuten, het laatste bij extra restauratie]
  7. Stap 6: Brandfase [15 minuten]
  8. Stap 7: Maak een hoesje [15 minuten]

Gebruikte materialen:

  • Draaitafel [Akai AP-100]
  • Voorversterker [Pioneer Stereo Amplifier Model SA-7300, met tape monitoren op 'on']
  • Een verbindingskabel tussen draaitafel en versterker (zit meestal al aan de draaitafel vast, in dit geval een cinch/tulpaansluiting), en een verbindingskabel tussen versterker en geluidskaart (speciaal aangeschaft: van cinch/tulp naar mini-stereojackaansluiting).
  • Geluidskaart + boxjes [... + Altec]
  • Opneemprogramma + bewerkingsprogramma [SoundForge v5.0, functies Vinyl Restoration + plugins Click & Crackle en Noise Reduction + handleiding, hoofdstuk Vinyl Restoration]
  • Op te nemen materiaal [in dit geval een LP: "Smack Up" van Art Pepper, aangeschaft ongeveer rond 1985, kwaliteit redelijk als uitgangsmateriaal, afspeeltijd ongeveer 30 minuten]
  • Brander [Sony CD-RW SRX-100] en brandprogramma [SoundForge zelf]
  • Harddisk-ruimte: reserveer maar zo'n 1 GB per LP (inclusief een undo-bestand)!
  • Een lege CD-R.
  • Een programma om hoesjes te maken [Easy CD Creator].
  • Veel geduld.
  • Stap 1: Maak het uitgangsmateriaal schoon, in dit geval een LP [15 minuten]

    Bron: ComputerIdee, reclame voor Clean! Van Steinberg.

    Als boven indien de LP flink onder aangekoekt materiaal zit. Normaal zal een huishouddoekje en een lauwwarmsopje met een paar druppels afwasmiddel volstaan. Jonge moeders en vaders kunnen het doen met een billendoekje.
    Hoe je het ook doet: maak schoon in de richting van hoe de wijzers van de klok gaan, zo haal je het vuil er het beste uit aangezien een naald tegengesteld de groeven aftast.
    In alle gevallen: goed naspoelen met lauwwarm water onder de kraan, en vervolgens laten drogen (liefst rechtop, dan kan het water er af druipen, bijvoorbeeld zoals op de foto in een afdruiprek).
    Een vaatwasser is niet aan te raden. Bij oude media horen nu eenmaal ook oude middelen.

    Stap 2 Sluit de apparatuur aan en test alles op (goede) werking [15 minuten]


    NB: verbinding 'Play in' van versterker naar 'Line out' van de geluidskaart is niet echt nodig (gaat bij mij via de PC, zo ook de boxjes).


    Voorkant van de door mij gebruikte versterker... ...en de achterkant: de grijze kabels linksboven, alsmede de aardedraad, komen van de draaitafel; de zwarte kabels gaan naar de 'Line in' van de geluidskaart.


    Terwijl de LP staat te drogen, is er voldoende gelegenheid om alle apparatuur aan te sluiten en te testen. Test de instellingen, ondermeer line-in van de geluidskaart op record zetten: klik op het geluidsvolume-icoontjeonder in de taakbalk (ergens links van het klokje), klik in het geopende scherm op Opties en kies dan Eigenschappen, vink daar Opnemen aan (haal het vinkje bij de microfooningang voor alle zekerheid weg, ik heb in het begin wel eens per ongeluk een opname gemaakt via de microfoon!).

    Stap 3 Leg de LP op de draaitafel en start de opneemfunctie in SoundForge [50 minuten]


    Instelling 44.100 Hz, 16-bit stereo. Is de functie DC adjust nodig?

    Stap 4 Restaureren [30 minuten]

    Onder Tools (taakbalk bovenaan), kies Audio Plug-in Chainer (zie schermafdruk boven, met de default-instellingen) en die doet (zie ook pagina 55 van de handleiding):

    A functie deClick & deCrackle

    B functie Vinyl Restoration

    C functie deClick & deCrackle (in de handleiding aanbevolen voor en na vinyl restoration, pagina 43)

    D functie Noise Reduction

    Gebruik in eerste instantie de default (standaard) instellingen. Later kan altijd nog worden bepaald waar afgeweken moet worden (naar eigen inzicht).

    Stap 5 Beluister het resultaat. Tja, ik had al aangegeven dat er wat geduld nodig is! [45 minuten tot 60 minuten, het laatste bij extra restauratie]

    Zijn alle tikken eruit. Als je het materiaal ook van tevoren hebt beluisterd tijdens het opnemen, dan weet je waar op gelet moet worden. Zitten er nog tikken, wat dan te doen. Overgang tussen de plaatkanten kan eruit worden gehaald dat door de overgang (in stereo!) te markeren en dan op Delete drukken (vervolgens duurt het wel even).

    Stap 6 Brandfase [15 minuten]

    Met name trackscheiding.
    Opmerkingen toegevoegd door Hans Vosman:
    Het branden kan het beste wat langzamer worden uitgevoerd, bij voorkeur met snelheid 1x (en misschien ook wel 2x). Het blijkt dat niet alle Audio-CD spelers de zelf gemaakte audio-CD's kunnen lezen die met hoge snelheid zijn gemaakt. De brandtijd zal dat ook vaak 40 tot 80 minuten bedragen.

    Voor het knippen van .WAV bestanden kan bijvoorbeeld Cooledit worden gebruikt. Easy CD Creator de luxe kan met behulp van Spindoctor ook de muziekstukken knippen als deze een pauze herkent.
    Nadeel: De instellingen zullen niet voor iedere LP hetzelfde zijn vanwege de ruis. Ook kan zacht muziek de boel in de war gooien of pauzes die bij het muziekstuk zelf horen.
    Voordeel: Ondanks het knippen, wordt er geen informatie weggegooid. Dus alles kan ook zoweer aan elkaar geplakt worden.

    Een PC met veel geheugen en een snelle processor is in het voordeel. Een CPU vanaf 400 MHz, is overigens goed bruikbaar, het minimum geheugen is toch wel 128MB.

    Overigens, als Spindoctor mij niet kan helpen, dan knip ik op de volgende manier:
    1. Zoek het juiste punt op
    2. Ik voeg een stuk stilte toe, pakweg 10 seconden
    3. Ik knip het stuk muziek weg
    4. De geknipte tekst wordt geplakt cq. weggeschreven (Cooledit)

    NB1: mijn eerste CD-tje heb ik weliswaar gebrand, ...maarre hij doet het niet in de CD-speler (wel in de PC, en haha via WinAmp komen middels CBBS - of hoe heet dat - John Lennon & Yoko Ono op de proppen).
    NB1a: dat probleem (niet af te spelen in een CD-speler is inmiddels opgelost; gewoon de CD-R nogmaals in de CD-lade van de PC leggen en met SoundForge doen of je een CD wilt maken, maar nu heb je wél de keuzemogelijkheid om de CD af te sluiten (het tweede item van het navolgende subscherm):

    De CD doet het nu prima in de stereo-installatie!

    Daarnaast is er geen sprake van trackscheiding. Het is een lange track van een half uur geworden. Ik zal nog eens op de site van SoundForge zelf rondkijken. Het lijkt me sterk als het nuet mogelijk is (wellicht door markeringen tussen de tracks te plaatsen, maar welk nut die mogelijkheid in het programma heeft, daar ben ik nog niet achter).

    Maar goed, mijn eerste CD is gebrand en op zich ben ik heel tevreden over het resultaat (de kwaliteit)!
    NB2: Sound Forge accepteert helaas geen CD-RW.

    Hier kun je wat ervaringen lezen over Sonic Foundry. Deze informatie is afkomstig van de site van Sonic Foundry.

    Voorlopige conclusie: het knippen van .WAV bestanden kan niet automatisch met SoundForge. Je zal zelf aparte files moeten maken (copy and paste is het beste) en vervolgens met een brandprogramma op CD zetten (waarmee je dan tevens ook de titels van de nummers kunt invoeren). Of probeer aan CD Architect te komen dan wel CDWave (huidige versie 1.7). Gelukkig heb ik zelf ook Music Cleaning Lab. Daarmee kun je eenvoudig markeringen aanbrengen, titel van de nummers invoeren en vervolgens branden.

    Stap 7 Maak een hoesje [15 minuten]

    CD-hoesje kun je onderemeer vinden op: http://www.cdcoverworld.com. Een goed afdrukprogramma is ondermeer Easy CD Creator (ik gebruik nog v3.5c). Je kunt een LP-hoes natuurlijk ook inscannen en de belangrijkste elementen daarvan overnemen voor een hoesje. Een LP-hoes past helaas niet in zijn geheel op de glasplaat van huis-tuin-en-keuken-scanner; je zou de hoes dan in meerdere sessies kunnen scannen (overlappend) en de delen aaneen plakken met bijvoorbeeld Paint Shop Pro (heb daarzelf nog niet veel ervaring mee, dus wie een goed alternatief weet, mag het zeggen).

    Alles bij elkaar ben je zo'n drie uur zoet met een enkele LP. Vandaar het vereiste geduld! Je hebt niet alleen SoundForge nodig maar ook een programma waarmee je de tracks kunt splitsen en de titels kunt invoeren. Ik gebruik daar Music Cleaning Lab voor.
    NB: de bovenstaande schermafdrukken zijn gemaakt met Paint Shop Pro v7.04 (met de capture-functie).

    Veel succes!


    Terug naar de Audio overzichts pagina, of terug naar mijn homepage.


    Email? Ga naar mijn homepage ... / 5 juli 2002